Recensie 'Een schitterend gebrek'

Arthur Japin: Een schitterend gebrek

Uitgegeven door  De Arbeidspers in 2003; 239 pagina’s; ISBN 90 295 2345 X / NUR 301

Het boek Een schitterend gebrek, dat in 2004 de LIBRIS Literatuurprijs kreeg, gaat over een meisje dat ons vertelt over haar eerste liefde. Haar naam is Lucia en ze vertelt ons over haar leven op het Italiaanse landgoed Pasiano als tiener. Ze vertelt hoe ze daar haar grote liefde Giacomo Casanova ontmoette en hoe ze haar blik op de wereld ontwikkelde dankzij de levenslessen van monsieur De Pompignac. Ook vertelt ze hoe ze hem verloor door de pokken en ook Giacomo vervolgens weer verloor, ondanks dat ze zielsveel van elkaar hielden. Na zelf ook de pokken vrijwel overleeft te hebben, verlaat Lucia Pasiano en reist ze richting Amsterdam. De lezer zal tijdens het lezen begrijpen waarom zij het Italiaanse landgoed moest verlaten en in Amsterdam een prostituee wordt. In het einde van het verhaal komt ze haar grote eerste liefde uiteindelijk weer tegen, met de weddenschap dat Casanova nooit een vrouw heeft verlaten. Hij wint de weddenschap en ontdekt waarom Lucia voor de rest van haar leven verscholen zal zitten achter een sluier.

Een schitterend gebrek is een prachtig boek, waar je je helemaal kan inleven. Het verhaal wordt vertelt door Lucia, eerst vanuit haar naïeve kijk op de wereld en later door haar meer ontwikkelde blik. Het is een tragisch boek, waar liefde een grote rol in speelt. Het inlevingsvermogen dat je krijgt bij het lezen van het boek, is logisch als je kijkt naar de schrijvers jeugd. Japin werd erg gepest en trok zich daardoor terug in een grote fantasiewereld, die zich weerspiegelt in de jonge Lucia, die Pasiano als de wereld beschouwd. Na het verlaten van Pasiano wordt ze heftig uit haar fantasierijke wereldje getrokken, als ze een prostituee wordt in Amsterdam. Het wordt aangrijpend beschreven in het boek hoe iets wat zo kort duurt, voor altijd je leven kan tekenen.

Wat in het begin nog onduidelijk is, wordt aan het einde allemaal logisch, althans zo zie ik het. In het begin begreep ik niet dat de persoon die toen voorbij kwam, zo belangrijk was voor de rest van het verhaal. Ik vind het mooi hoe de tekst is opgebouwd door het boek op te delen in vier delen. In het eerste deel, ‘Het voordeel van de liefde’, wordt vertelt hoe Lucia gesluierd is, maar waarom wordt pas duidelijk in ‘Een schitterend gebrek’, het tweede deel. Hierop volgt het ‘Theatrum amatorium’, waarin Lucia vertelt over haar leven als prostituee in Amsterdam en hoe ze Giacomo weer tegenkomt. Later, in deel vier, ‘Ten slotte’, wordt vertelt dat dit een echt gebeurt verhaal is en hoe Casanova in zijn memoires kort vertelt hoe hij Lucia zag. Ik vond het boek heel leuk om te lezen, omdat ik mezelf er op betrapte dat ik er aan dacht wat ik nou zou doen in de situatie van Lucia. Had ik ook het land verlaten, of zou ik toch wachten op mijn enige echte liefde en hem vervolgens geen gewenst leven geven door mijn verminkingen? Ik zou het echt niet weten, maar wat ik wel weet is dat Lucia het niet makkelijk had. Zeker niet in de 18^e eeuw, wanneer dit verhaal plaatsvond.