Mijn tweede recensie

‘De koperen tuin’, een boek van Simon Vestdijk, leek mij in eerste instantie best een leuk boek. De titel had iets mysterieus waarvan ik graag zou weten waar het voor zou staan. De achterkant van het boek beschreef een onmogelijke liefde tussen een muziekstudent en de dochter van zijn leraar. Dit leek mij een leuk onderwerp, dus besloot ik het boek uit 1949 te lezen.

In het begin werd mij al snel duidelijk waarom het boek zijn naam had gekregen, namelijk omdat Nol, de hoofdpersoon, vaak in een tuin kwam. Waarom dit van koper was, werd mij later pas duidelijk. De tuin stond altijd vol met muzikanten die zorgden voor een gezellige sfeer. Deze instrumenten zijn natuurlijk van koper, wat de naam verklaart. In deze tuin danste Nol ook voor het eerst met Trix, de dochter van zijn muziekleraar Cuperus. Vanaf dat moment begon Nol al gevoelens te ontwikkelen, maar nog niks serieus. Hij was immers 8 jaar oud (waar ik later pas achter kwam, want zijn taalgebruik leek op een volwassen man). Toch voelde hij steeds weer datzelfde gevoel als hij de 4-jaar-oudere Trix tegenkwam. Deze momenten uit het boek zijn zeer realistisch weergegeven naar mijn mening, omdat het nu, in onze tijd, ook niet uitmaakt hoe oud je bent. Bij liefde is leeftijd alleen maar een nummer, zonder enig ander belang.

Verderop in het boek is het dan eindelijk zover dat Nol op een leeftijd komt dat hij echte liefde kan begrijpen. Hij toont interesse in Trix en komt vaker bij Cuperus, de muziekleraar, thuis. Eerst kwam Cuperus altijd thuis bij Nol, maar nadat hij verliefd werd op Nol’s moeder en heel ongepast hun dienstmeisje zoende, was hij niet meer welkom. Begrijpelijk, zou je kunnen zeggen.

Naar het eind toe toont Trix langzaam ook interesse voor hem, maar omdat er steeds weer dingen in hun relatie misgaan en ze niet van haar zelfbeeld als ruig meisje af kan komen, pleegt ze zelfmoord. Dit klinkt allemaal redelijk overdreven en dat is het ook. Hier lijkt het alsof Vestdijk er snel even een eindelijk dramatische gebeurtenis aan toe wil voegen, voordat het boek eindigt. Een beetje onwerkelijk in dit gedeelte dus.

Ondanks deze onwerkelijkheid, maakt deze gebeurtenis het boek toch nog een beetje spannend. Vooral in de eerste helft van het boek vraag je je af of de informatie nuttig is, of dat het bladzijdevulling is. Niet echt een ‘pageturner’ dus. Het hele boek draait dan ook om hun relatie, er zijn geen andere verhaallijnen of spanningen. Behalve de liefdesverhouding tussen Cuperus en Nol’s moeder, zou je kunnen zeggen, maar al snel zijn deze spanningen voorbij en krijg je een lading informatie over muziek over je heen. Niet echt interessant naar mijn mening. Dus helaas, volgende keer beter. 

Our trip to London

Dit is het filmpje dat ik heb gemaakt ter herinnering aan Londen. Ik zat in het groepje met Katja, Quirine en Jasmijn. Ik hoop dat het filmpje het doet op de weblog en zo niet, dan zou ik het eventueel kunnen mailen.

Literatuurgeschiedenis Gouden Eeuw

Revolutie in de Nederlandse literatuur

1 Beschrijf waaruit de revolutie in de Nederlandse literatuur na 1550 bestond. Betrek in je beschrijving in elk geval de termen renaissance, imitatio en sonnet en leg ze uit.
2 Op de startpagina van de DBNL vind je in de rubriek ‘Nieuwe gedichten’ sonnetten uit de 21ste eeuw.
a.       Kies er een uit en beschrijf kort de inhoud.
b.       Vergelijk het gekozen sonnet met dat van Van der Noot op deze pagina. Voldoen deze twee sonnetten aan de algemene regels voor inhoud en vorm die op deze pagina voor de renaissance gegeven worden? Geef argumenten voor je antwoord.
3 Schrijf zelf een sonnet over een actuele gebeurtenis in de maatschappij of in je persoonlijke leven. Houd rekening met de volgende aspecten:
•        Rijmschema
•        Aantal regels
•        Indeling
•        Wending

1. Na 1550 kwam er een periode met de naam 'Renaissance', letterlijk vertaald als 'wedergeboorte'. In deze tijd was er veel sprake van imitatio, er werden namelijk veel sonnetten geschreven die bijna allemaal werden gemaakt met behulp van nabootsing.
2. Ik heb gekozen voor dit gedicht:

Groot en rond zijn de woorden
maar liever niet als de maan
die ijle braakbal van elke dichter

Julio rookte een Cubaanse sigaar
met een vlak en peinzend gelaat
en de liefde was wederzijds

net als het politieke geweld
waarvoor hij was gevlucht ik van mijn kant
oogde fragiel als een splinter glas

en de hiel waaruit het bloed
niet stroomt en ik liet me opvissen
door zijn gulle blik

tienduizend euro om alle gemaakte
schulden af te lossen en nog eens tienduizend
om over de balk te gooien

het bekken van een vrouw
als de capsule van major Tom
waar men zich van de roetzwarte last

van de wereld wit kan wassen
tot men doorzichtig als een engel van zijde
over alle grenzen heen is geleden


Els Moors

Dit sonnet gaat over een man die een vrouw inpalmt en de vrouw trapt daarin.
b. De twee sonnetten hebben allebei een thema wat draait om liefde. Hierbij worden de algemene regels opgevolgd en het rijmschema klopt, net als de indeling en het aantal regels.
3. Mijn sonnet:

Oorlogen overal,
in elk werelddeel.
Een rollende bal,
steeds een groter geheel.

Mensen worden gekwetst,
om simpele dingen.
Ben ik de enige die wenst,
dat we dit moeten verdringen?

Stop met haten,
Stop die toon
Stop met praten,
Stop gewoon.

Denk na voordat je iets zegt,
je kan mensen raken.
Begin niet met een gevecht,
maar begin met vrede maken.

Rederijkersliteratuur

1 Voor de rederijkers in Noord en Zuid was de Nederlandse taal een uitdaging. Noem twee voorbeelden die op deze pagina genoemd worden waaruit dat blijkt.
2 Waarom besteedden de rederijkers in hun werk zoveel aandacht aan het samenspel van inhoud en vorm?
3 Lees de themapagina’s ‘Leven en sterven voor het geloof’ en ‘De geschiedenis in een notendop’.
a. Bedenk twee thema’s voor een zeventiende-eeuws landjuweel. 
b. Aan welke eisen voor de vormgeving moeten de inzendingen voldoen? 
c. Welke thema’s kunnen tegenwoordig centraal staan bij een dergelijke wedstrijd, bijvoorbeeld een poetry slam? Motiveer je antwoord.

1. De rederijkers zochten steeds nieuwe manieren om te dichten, het ging hierbij vooral om de vormgeving van het gedicht en niet zo zeer om de taal. In noord en zuid Nederland is er sprake van dialecten, omdat de mensen daar zo gewend zijn aan hun eigen dialect is het voor hun moeilijker om normaal Nederlands te spreken en schrijven.
2. Dit was omdat de rederijkers een uitdaging zochten, zij wilde zoveel mogelijk verschillende vormen van dichten verzinnen en uitvoeren. 
3. a. Bijvoorbeeld Eer aan de koning en een verhaal over een overwinning van een oorlog.
    b. Een landjuweel bestaat uit 7 wedstrijden en wie een wedstrijd wint moet de volgende organiseren, bij elke wedstrijd is een prijs te winnen bij de 1e 1 schaal, bij de 2e 2 schalen enz. 
    c. Alles wat zich in de maatschappij afspeelt, dus bijvoorbeeld het milieu. Dit is zo omdat het iedereen aangaat en zeer actueel is, net zoals in de 17e eeuw de andere onderwerpen actueel waren.

Gouden tijden

1 a. Waar hadden de zeventiende-eeuwers het begrip ‘Gouden Eeuw’ vandaan?
b. Welke twee betekenissen kent het begrip ‘Gouden Eeuw’?
c.  Noem twee redenen waarom deze eeuw als de ‘Gouden’ eeuw wordt aangeduid.

2 Noem minimaal vijf redenen waardoor de zeventiende-eeuwse Noord-Nederlandse Republiek zo welvarend kon worden.

3 Lees het gedicht van Jacob Cats op deze pagina (‘Zo wie maar eens betreedt de ring van onze kusten’) nog eens goed. Welke rol spelen de vier elementen voor de Noord-Nederlandse Republiek in dit gedicht? Geef in je antwoord voorbeelden uit Cats’ tekst.

1. a. Dit begrip kwam uit een tekst uit de Latijnse literatuur.
    b. De betekenissen van 'Gouden Eeuw' zijn dat het een eeuw van welvaart was, maar ook een eeuw van bloei in de kunst.
    c. De eeuw wordt 'Gouden Eeuw' genoemd, omdat:
- De Republiek der Verenigde Nederlanden in de 17e eeuw beschikte over enorme materiële rijkdommen.
- Deze eeuw glansde en glinsterde door alle geweldige kunstenaars.
2. Dit kwam door:
- de enorme materiële rijkdommen.
- de economische bloei.
- de opkomende beroemde kunstenaars.
- de handel.

- de natuurlijke ligging aan waterroutes waarover handel plaatsvond.
3. De elementen:
- Water: zorgt voor alles wat groeit.
- Aarde: hierin groeien alle gewassen.
- Lucht: als de adem en zuurstof.
- Vuur: Als de zon, die zorgt dat de gewassen groeien.


Pieter Corneliszoon Hooft, de elegante intellectueel

1. Wat waren de belangrijkste ideeën die Hooft met zijn werk wilde uitdragen? Noem er drie.
2. Lees het Deuntje, op deze pagina, dat begint met ‘Als Jan Sijbrecht zou belezen’.

a.                Omschrijf kort (in maximaal 100 woorden) de rol van Jan en de rol van Sijbrecht in dit lied.

b.                Leg uit wat Jan en Sijbrecht bedoelen met de refreinregel ‘Reine liefd’ kan niet vergaan’.

3. Ga naar http://home.hetnet.nl/~corpetrus/dichters/FrancescoPetrarca.htm en lees sonnet 134 en sonnet 292  

a.                Vergelijk deze sonnetten met ‘Mijn lief, mijn lief, mijn lief’ van P.C. Hooft, dat in het Terzijde bij deze pagina (Hooft op vrijersvoeten) is opgenomen). Zie je overeenkomsten of verschillen?

b.                Voldoen de sonnetten aan de algemene regels die op de literatuurgeschiedenis pagina ‘Revolutie in de Nederlandse literatuur’ gegeven worden? Geef argumenten voor je antwoord.

            

1. Hij wilde graag een modernisering van de Nederlandse cultuur. Dit moest gebeuren door de literatuur te bestuderen van de oudheden. Daarnaast probeerde hij zo veel mogelijk liefde en drama in zijn stukken te verwerken. Hij had zelf een goed liefdeleven en dus leek dit redelijk makkelijk te gaan. Toch stopte hij veel energie in zijn werken. Hij verzon zelf woorden en maakte hele lange zinnen.

2. a. Jan is de man die verliefd is op Sijbrecht, maar Sijbrecht gelooft hier niet helemaal in. Ze vraagt hem of hij echt van haar houdt. Toch probeert ze hem te overtuigen van hun liefde door met hem te trouwen. Beiden betwijfelen hun huwelijk wel eens, maar dan overtuigen ze elkaar met de zin 'Echte liefde kan niet vergaan'.

   b. Zoals ik hierboven al zei, betekent het dat hun liefde niet kan vergaan, omdat het echte liefde is.

3.                                                        _________

134

Ik heb geen vrede en ik kan niet strijden,

ik hoop en vrees, ik gloei en ben van ijs.

ik zweef naar boven en ik lig te lijden

ik heb de wereld lief, die ik misprijs !

ik ben verlost en ik kan me niet bevrijden,

ik heb houvast en raak toch van de wijs,

ik voel me levend en gestorven beide:

ach, liefde is zowel hel als paradijs !

Ik zie verblind, ik schreeuw en kan niet praten,

ik haat mezelf en houd van iedereen,

ik roep om hulp en wil het leven laten,

ik huil van vreugde, ik lach terwijl ik ween,

leven en dood kwelt mij in gelijke mate:

en dit, o liefste, komt door jou alleen !

*

_________

292

Die ogen zo vol vuur door mij beschreven,

die armen, handen, voeten en gezicht,

waardoor mijn hart soms zózeer werd ontwricht

dat ik met niemand meer kon samenleven,

die haren met een gouden glans doorweven,

die glimlachjes zo warm op mij gericht,

zijn nu vergaan tot stof, dat ergens ligt

en elk gevoel voorgoed heeft prijsgegeven.

En ik, ik leef, maar doodvermoeid en 't leven zat

en zonder 't reddend licht dat op mij wachtte

steeds als de storm mijn schip geteisterd had.

Verdwijn, o liefdeslied, uit mijn gedachten !

Want weg is het talent dat ik bezat:

ik schrijf geen verzen meer, maar jammerklachten !

*

_________

  a. Ik zie voornamelijk verschillen, omdat er bijvoorbeeld geen refreinregel is die zich steeds herhaalt. Daarnaast is het werk van Hooft geschreven in twee perspectieven; die van de man en die van de vrouw. Bij de bovenstaande sonnetten is de liefde maar van één kant beschreven. Daarom vind ik dat er weinig overeenkomsten zijn tussen de sonnetten en 'Mijn lief'.

  b. De sonnetten voldoen volgens mij aan de algemene regels, namelijk door het rijmschema en een onverwachte wending. 


Liefde in woord en beeld

1. Waarom staan emblemen bekend als een activerende vorm van literatuur?
2. Lees de themapagina ‘Met veer en kwast – over dubbeltalenten’. Klik op de ‘Duytsche lier’ van Jan Luyken, ga vervolgens naar de ‘Derde verdeeling’ en bekijk de eerste pagina tot en met het eerste gedicht.
                   a. Welke les denk je dat Luyken zijn lezer(es) wilde meegeven?
                   b. Leg je antwoord uit aan de hand van het getoonde embleem.
3. Lees de schrijverspagina ‘Jacob Cats en Adriaen Poirters – twee geloven, één doel’. Hier zie je een van de emblemen uit Poirters’ bundel Het masker van de wereld afgetrokken. 
                   a. Beschrijf wat er op de pictura gebeurt en wat de teksten betekenen. 
                   b. Welke boodschap wil Poirters met dit embleem geven?
                   c. Zoek een stripje van Fokke en Sukke over het liefde of het huwelijk. Vergelijk dit met het embleem van Poirters. Let daarbij op de volgende punten:
   • Welke overeenkomsten zie je? En welke verschillen?
   • Vind je Fokke en Sukke-strips een voorbeeld van moderne emblematiek? Beargumenteer je antwoord.

1. Emblemen zijn een activerende vorm van literatuur, omdat  je de afbeelding moet bekijken, de titel moet lezen en het onderschrift moet bestuderen. Door deze drie aspecten, wordt je actiever met de literatuur.

2. a. De les die hij mee probeert te geven is denk ik dat je naar je hart moet luisteren en moet doorzetten.

    b. In het embleem is te zien dat een engel iets uit het vuur moet halen, maar omdat dit heel heet is, moet hij doorzetten om dit te kunnen bereiken.
3. a.  Op de afbeelding is te zien dat twee apen elkaar in de armen houden. Ze zijn verliefd en willen voor altijd bij elkaar blijven. Met het onderschrift op literatuurgeschiedenis.nl wordt duidelijk dat ze alles voor elkaar willen doen, als ze maar kunnen blijven liefhebben.
b. Ik denk dat Poirters met dit embleem wilt zeggen dat het niet uitmaakt of je mooi of lelijk bent, of hoe je bent. Als je maar van elkaar houdt dan kom je er wel.
c. Hieronder zie je een embleem van Fokke en Sukke. Deze kun je vergelijken met het embleem van Poirters. Overeenkomsten zijn dat het niet uitmaakt of je trouwt of niet, je moet elkaar wel echt liefhebben. Ook zijn er verschillen, want de apen zijn wel echt verliefd, maar of dit ook geldt voor de Fokke en Sukke strip...
Ik denk dat deze strip zeker een voorbeeld is van moderne emblematiek. Het heeft welliswaar geen onderschrift, maar wel tekstballonnetjes. Daarnaast probeert het ook echt een boodschap over te brengen, door middel van de tekening en de tekst. Daarom denk ik dat je dit heel goed moderne emblematiek kan noemen.

Aardse paradijzen

1. De zeventiende-eeuwse hofdichten zijn een teken van de rijkdom en welvaart in de Noord-Nederlandse Republiek. Waarom is dit zo?
2. Welke rol speelt de natuur in deze gedichten?
3. Ga naar de website van Huygensmuseum Hofwijck (www.hofwijck.nl).

a. Zoek meer informatie over de huidige situatie van Huygens’ buitenhuis en de tuin (maximaal 150 woorden).

b. Zoek via internet op wat er geworden is van de buitens Ockenburg en Sorghvliet.

c. Wat is je conclusie als je de gegevens vergelijkt?

1. De hofdichten gaan over grote gebouwen en buitenplaatsen, waarmee de eigenaar graag wilde opscheppen. Daarom kwamen verscheidene dichters naar deze gebieden, om er gedichten en liederen over te schrijven.

2. De natuur krijgt een diepere betekenis in de gedichten, omdat dichters de omgeving gaan gebruiken als omschrijving van het huis.

3. a. Tegenwoordig wordt het buitenhuis gebruikt als museum. Hierbij zijn verschillende rondleidingen, workshops en onderwijsmogelijkheden. Studenten kunnen hier terecht voor de geschiedenis van dit huis. Ook zijn er concerten, lezingen en nog veel meer activiteiten. Het huis wordt dus zeer nuttig gebruikt.

b. De Sorghvliet bestaat nog steeds en is nu de ambtswoning van de Premier. Ockenburg bestaat ook nog steeds en is nu een prachtig landgoed. Er bevindt zich ook een klein vliegveld, met dezelfde naam.

c. Mijn conclusie is dat oude woningen en tuinen waar vroeger belangrijke mensen in woonden, vaak nog steeds bestaan en musea of monumenten zijn geworden.

Londen

Dit schooljaar, ben ik naar Londen geweest. Vier dagen lang, ging ik met drie klassen en vier begeleiders met de bus naar deze stad. Daar heb ik een dagboek bijgehouden.

Dinsdag, 15 oktober 2013
Vandaag gingen we in de bus met maar liefst 52 man onderweg naar Londen. We pasten net met z'n allen in de bus en dus was het druk, maar erg gezellig. Na in de Eurotunnel geweest te zijn en Canterbury te hebben gezien, kwamen we na een urenlange busreis eindelijk aan in Londen. We gingen meteen door naar de gastgezinnen, maar we eerst nog een tijdje op de taxi moesten wachten. Omdat we hier niet met z'n vijven (Quirine, Jasmijn, Katja, ik en de vrouw van het gastgezin) in pasten, moesten we daarnaast ook nog eens wachten op een vriendin van de gastmoeder. Rond 9 uur zaten we dan uiteindelijk aan tafel. We hebben kennis gemaakt met de dochtertjes en de moeder van het gastgezin en zijn daarna lekker gaan slapen.

Woensdag, 16 oktober 2013
Na de wekker van half zeven, lag iedereen nog vrolijk in zijn bed, behalve Katja. De wekker was nog niet gegaan of zij was al uit het bovenste bed van het stapelbed geklommen, om vervolgens het licht aan de doen. Een paar minder blije blikken volgden van de rest, maar al snel gingen wij ook aankleden. Vervolgens lokte de geur van ontbijtgranen en toast ons naar beneden en ontbeten we. Hierna kwam de taxi ons weer ophalen, want zonder de gastvrouw pasten we er wel alle vier in, en bracht ons naar de ontmoetingsplaats. De dag die volgde was erg leuk en ik voelde me helemaal de toerist. De Big Ben, Londen Eye, Houses of Parliament, Buckingham Palace, enz. hadden na die dag er weer een paar kijkcijfers bij. Jammer genoeg regende het vandaag nogal, maar dat verpestte de pret niet. Helaas waren we zo moe, dat we het Tate modern museum, waar wij 's middags heen gingen, maar half hebben bekeken. Met half bedoel ik de lift en de gang waar de oh-zo-heerlijke bankjes stonden. Dit was uiteraard omdat we moe waren, het museum zelf had me nog best interessant geleken.

Donderdag, 17 oktober 2013
Vandaag was een drukke dag. 's Morgens bezochten we het interessante National History museum - nee, niet sarcastisch - en kregen wij een workshop bij de Globe Theatre van Shakespeare. Ik bewonderde het feit dat dit gebouw volledig van hout was gemaakt en dat één vlammete dit theater al snel volledig kon wegvagen. De workshop die volgde vond ik nogal apart, omdat we overdreven moesten acteren en doen alsof de wereld verging. Natuurlijk is het leuk om je in te leven in de acteerkunsten van die tijd, maar voor nu vond ik dat wat minder. 
Na de workshop liepen we op ons gemak naar de Tower Bridge, die ik echt heel cool vond. Ik had het gebouw al eerder gespot deze week, maar van zo dichtbij was het toch groter dan gedacht. Helaas kwam op dit moment een regenbuitje overtrekken, maar dat hield mijn paparazzi-trekjes niet tegen. Een paar mooie foto's heb ik gelukkig nog kunnen maken voordat we vervolgens met de metro naar Leicester Square gingen. Hier kregen we drie uur vrije tijd, die we besteedden aan shoppen, souvenirwinkel na souvenirwinkel, en eten bij de McDonald's.  Toen deze uurtjes voorbij waren, begon de dag voor mij pas echt. We zouden nu naar de musical gaan! Het was een erg leuk theaterstuk, met soms wat vage gebeurtenissen, maar de rode draad van het verhaal had ik wel te pakken. Helaas stond de muziek soms erg hard en zag ik Katja naast me al met haar oren dicht gedrukt, maar dit wisselde zich af met stille stukken. Wat ik wel vond van de muziek is dat het niet zo erg was dat het hard was, maar vooral schel door de opera die steeds gezongen werd. Keer op keer op keer op keer op keer...................... Ik was zal maar zeggen blij dat er pauze was. Toch had ik het niet willen missen. 
's Avonds kwamen we pas weer rond elf uur in het gastgezin, toen we de koffers nog moesten pakken. Het probleem hierbij is dat moeders de tas zo inpakken, dat alles er in past, maar ik het zo inpak, dat die paar spullen die ik had gekocht meteen de halve tas innamen. Uiteindelijk is het toch gelukt en vielen we rond een uur of twee in slaap.

Vrijdag, 18 oktober 2013
Vandaag was de dag van de terugreis. We bedankten het gastgezin en vertrokken vervolgens weer met de taxi naar de ontmoetingsplaats. Wat kwamen die ontbijtgranen m'n neus uit zeg! Ach, het maakte niet meer uit want vandaag zouden we Oxford street leegroven en met de boot over het kanaal gaan. Dit laatste vond ik echt gaaf. Lekker op het topdek met m'n haar in de wind, die natuurlijk zo erg in de klit zat dat ik het er bijna uit kon knippen. Maar goed, ik had lekker geshopt, koffie en eten gehaald en dus had ik wel weer zin in thuis. De boot ging gelukkig een paar uur eerder, waardoor ik 's avonds nog tijd genoeg had om de hele familie te vertellen wat ik allemaal had meegemaakt. Het was dan ook een hele leuke reis, waarvoor ik de leraren graag wil bedanken.

Voor de opdracht van nederlands heb ik een filmpje gemaakt van alle foto's met mijn gastgezin groepje. Deze verschijnt later op mijn weblog.

Literatuurgeschiedenis Middeleeuwen

De pennenproef

Opdrachten

• 1 - Wat is een pennenproef?
  - In welke periode werd Oudnederlands gesproken?
• 2 Leg op grond van de tekstpagina Lied van Heer Halewijn uit welke eigenschappen van mondeling overgeleverde literatuur daarin naar voren komen.

1. Een pennenproef is een testje op de laatste bladzijde van je werk, waarbij je uittest of je pen het nog goed doet. Vroeger gebruikten ze in plaats van een pen, een ganzenveer met inkt. Deze ouderwetse pen werd gebruikt om Oudnederlandse verhalen te schrijven. Dit is de voorganger van de Nederlandse taal, die gebruikt werd tussen 800 en 1150, in deze regio.
2. Het Lied van Heer Halewijn is een lied dat gaat over de verleiding van vrouwen, waar veel drama in voorkomt. Het is bekend is verschillende talen en waarschijnlijk al eeuwenoud. Toch is het pas in de negentiende eeuw voor het eerst opgeschreven. Men zegt dat het daarvoor van mond tot mond is overgedragen, het was namelijk makkelijk te onthouden door de herhalingen en het rijmschema AA-BB-CC.

Hendrik van Veldeke

Opdrachten

• 1 - Welke teksten zijn van Veldeke bekend?
  - Veel middeleeuwse liefdesliedjes beginnen op dezelfde manier. Hoe?
• 2 Schrijf een liefdesgedicht van ca. 8 regels, dat net als dat van Veldeke, met een zogenoemde Natureingangbegint.

1. Hij schreef de ‘Servaaslegende’, ‘Nemt, Frouwe, disen kranz’ in het Duits en Twee rondelen in het Frans. Veel middeleeuwse liefdesliedjes begonnen op dezelfde manier als zijn verhalen, namelijk door een beeld uit de natuur, waarin de stemming van de dichter tot uitdrukking komt.
2. Gedicht door Lotte Peek

De zon schijnt

De lucht is blauw

Er zijn geen wolken

en dat komt door jou

Het is stil

Er is niemand buiten

Alleen jouw stem

en de vogels die fluiten

Hoofsheid

Opdrachten

• 1 - Welke invloed hadden de kruistochten op de hoofse cultuur?
  - Wat was het belangrijkste principe van de hoofse omgangsvormen?
• 2 Lees de tekstpagina over Floris ende Blancefloer. Leg uit in hoeverre de kruistochten van belang zijn geweest voor het schrijven van deze roman.

1. Tijdens de kruistochten raakten velen onder de indruk van de Arabische cultuur, waar de kunst van het levensgenieten veel verder ontwikkeld was dan in Europa. Vanaf toen begonnen ze in Frankrijk en later andere landen cultuur te ontwikkelen. Het belangrijkste principe van de hoofse omgangsvormen is dat je je medemens met respectvolle manier tegemoet treed en in zijn waarde laat.
2. Er komen veel aspecten in het verhaal uit Arabische cultuur, zoals de exotische tuinen en de beelden op het graf. Dit hebben ze opgedaan uit te tijd van de kruistochten.

Voorbeeldige levens

Opdrachten

• 1 - Wat was het einddoel voor de middeleeuwse mens? Hoe dacht hij dat te kunnen bereiken?
  - Waarom was het leven van Jezus het voorbeeld bij uitstek?
• 2 Lees de pagina over het Leven van Liedewij. In hoeverre lijkt haar levensloop op het leven van Jezus, dat als hét voorbeeld van een voorbeeldig leven werd beschouwd? Noem zowel overeenkomsten als verschillen.

1. Het einddoel van de middeleeuwse mens was dat ze goed de hemel in gingen en dat hun ziel niet aan de duivel werd verkocht. Ze dachten dit te kunnen bereiken door zich tot Maria te richten en te bidden.
2. Verschillen zijn dat het leven van Jezus Bijbels is en dit verhaal niet. Een overeenkomst is dat het beide een soort van sprookjes zijn.

Boekdrukkunst

Opdrachten

1 - Waarin verschilt een blokboek van de boekdrukkunst? 

- Wat was het eerste gedrukte Nederlandstalige boek?

2 Gedrukte boeken hebben vaak een titelpagina die er mooi uitziet (zie bijvoorbeeld de voorpagina van het Antwerps Liedboek op de literatuurgeschiedenispagina ‘Zingen in de Middeleeuwen’) terwijl bij handschriften de tekst meestal plompverloren begint. Wat is de functie van zo’n titelpagina en waarom hebben drukkers deze ‘uitgevonden’?

1. Het drukken van een blokboek kostte veel geld, dus het was het niet waard om het te drukken als het vervolgens weer kon worden weggegooid.
2. Het eerste gedrukte Nederlandstalige boek was de Delftse Bijbel. Hierin stond alleen het oude testament. Dit boek is gedrukt door Mauricius Yemantszoon en Jacon Jacobszoon van der Meer.

Deze 6 teksten en opdrachten komen van:
http://www.literatuurgeschiedenis.nl/lg/middeleeuwen/literatuurgeschiedenis/index.html

Mijn Recensie

De Vriendschap is een boek geschreven door Connie Palmen, dat ik heb gelezen voor het maken van deze recensie. Het boek is spannend en boeiend, maar soms ook een beetje onbegrijpelijk.
Het verhaal gaat over de 10-jarige Catharina Buts, ook wel Kit. Kit is een nieuwsgierig meisje dat zich goed bewust is van de wereld, maar tegelijkertijd ook naïef. Ze beschrijft haar leven vanaf 10-jarige leeftijd totdat zij 40 is. Het boek gaat soms in rap tempo, maar sommige stukken worden ook langzaam en gedetailleerd vertelt.
Door de jaren heen veranderd de kennis en spreektaal van Kit. Dat is wel mooi gedaan door de schrijfster. Op 10-jarige leeftijd vertelt ze over het nieuwe meisje dat ze heeft leren kennen op school. Kit is erg geïnteresseerd in Barbara Callenbach, die last heeft met praten en lezen en die nogal afstandelijk is. Juist deze onbereikbaarheid maakt Barbara, die Ara genoemd wordt door Kit, zo speciaal. Normaal is stom en daarom wilt Kit maar al te graag de beste vriendin van Ara worden. Ara duwt haar steeds weg, maar Kit blijft volhouden, want haar obsessie voor Ara zorgt er voor dat ze aan niks anders meer kan denken dan Ara.
Lesbisch misschien? Dat dacht ik tenminste in het begin van het boek. Dat denk ik trouwens nog steeds, want het boek eindigt met een mislukte relaties van Kit en een intieme aanraking tussen de vriendinnen.
In het boek gaat 30 jaar aan vriendschap voorbij tussen de twee. Het heeft al zeker 10 jaar geduurd voordat Ara er echt vrede mee had vriendinnen te zijn met Kit, want ze vertrouwde Kit niet. Kit was altijd zo speels en naïef, terwijl Ara de oudste en wijste was. Ara wist altijd alles. Ondanks de rare woorden die ze soms uitkraamde, wist ze altijd precies wat ze moest zeggen om Kit op te vrolijken.
Dat is ook de reden dat deze vriendschap zo lang stand heeft gehouden en ze elkaar in het boek strelen. Kit vertelt dat alleen Ara haar zo kan strelen, dat ze alleen Ara vertrouwd en dat ze Ara nooit zou verlaten. Misschien dat Kits relaties door deze sterke band wel zijn stukgelopen, want Ara liet Kit soms geloven dat haar vriendje niet goed voor haar was en dat nam Kit dan ook gewoon aan.
Een aparte band hebben deze twee. Zelf zou ik niet alles van Ara aan hebben genomen en zo close met haar zijn, want dat heeft er in het boek voor gezorgd dat Kit problemen heeft met al haar relaties.
In de werkelijkheid zou dit ook kunnen gebeuren. Daarom is het boek ook redelijk te volgen, omdat het makkelijk te koppelen is aan de realiteit en het daarnaast geschreven is in begrijpelijk Nederlands.
Toch maakt Kit sommige keuzes die ik niet begrijp. Ik snap niet dat het zo ver is gekomen dat ze alleen Ara nog vertrouwt. Eigenlijk vind ik het dus een heel goed boek, omdat ik me inleef in de hoofdpersonen en kritische spanningen voel. Connie Palmen is een goede schrijfster, met goede doordachte verhaallijnen. Het is ook prettig bij het lezen van een boek, om je te kunnen inleven in de karakters en daarom vond ik dit best een leuk boek om te lezen.

Recensie 'Een schitterend gebrek'

Arthur Japin: Een schitterend gebrek

Uitgegeven door  De Arbeidspers in 2003; 239 pagina’s; ISBN 90 295 2345 X / NUR 301

Het boek Een schitterend gebrek, dat in 2004 de LIBRIS Literatuurprijs kreeg, gaat over een meisje dat ons vertelt over haar eerste liefde. Haar naam is Lucia en ze vertelt ons over haar leven op het Italiaanse landgoed Pasiano als tiener. Ze vertelt hoe ze daar haar grote liefde Giacomo Casanova ontmoette en hoe ze haar blik op de wereld ontwikkelde dankzij de levenslessen van monsieur De Pompignac. Ook vertelt ze hoe ze hem verloor door de pokken en ook Giacomo vervolgens weer verloor, ondanks dat ze zielsveel van elkaar hielden. Na zelf ook de pokken vrijwel overleeft te hebben, verlaat Lucia Pasiano en reist ze richting Amsterdam. De lezer zal tijdens het lezen begrijpen waarom zij het Italiaanse landgoed moest verlaten en in Amsterdam een prostituee wordt. In het einde van het verhaal komt ze haar grote eerste liefde uiteindelijk weer tegen, met de weddenschap dat Casanova nooit een vrouw heeft verlaten. Hij wint de weddenschap en ontdekt waarom Lucia voor de rest van haar leven verscholen zal zitten achter een sluier.

Een schitterend gebrek is een prachtig boek, waar je je helemaal kan inleven. Het verhaal wordt vertelt door Lucia, eerst vanuit haar naïeve kijk op de wereld en later door haar meer ontwikkelde blik. Het is een tragisch boek, waar liefde een grote rol in speelt. Het inlevingsvermogen dat je krijgt bij het lezen van het boek, is logisch als je kijkt naar de schrijvers jeugd. Japin werd erg gepest en trok zich daardoor terug in een grote fantasiewereld, die zich weerspiegelt in de jonge Lucia, die Pasiano als de wereld beschouwd. Na het verlaten van Pasiano wordt ze heftig uit haar fantasierijke wereldje getrokken, als ze een prostituee wordt in Amsterdam. Het wordt aangrijpend beschreven in het boek hoe iets wat zo kort duurt, voor altijd je leven kan tekenen.

Wat in het begin nog onduidelijk is, wordt aan het einde allemaal logisch, althans zo zie ik het. In het begin begreep ik niet dat de persoon die toen voorbij kwam, zo belangrijk was voor de rest van het verhaal. Ik vind het mooi hoe de tekst is opgebouwd door het boek op te delen in vier delen. In het eerste deel, ‘Het voordeel van de liefde’, wordt vertelt hoe Lucia gesluierd is, maar waarom wordt pas duidelijk in ‘Een schitterend gebrek’, het tweede deel. Hierop volgt het ‘Theatrum amatorium’, waarin Lucia vertelt over haar leven als prostituee in Amsterdam en hoe ze Giacomo weer tegenkomt. Later, in deel vier, ‘Ten slotte’, wordt vertelt dat dit een echt gebeurt verhaal is en hoe Casanova in zijn memoires kort vertelt hoe hij Lucia zag. Ik vond het boek heel leuk om te lezen, omdat ik mezelf er op betrapte dat ik er aan dacht wat ik nou zou doen in de situatie van Lucia. Had ik ook het land verlaten, of zou ik toch wachten op mijn enige echte liefde en hem vervolgens geen gewenst leven geven door mijn verminkingen? Ik zou het echt niet weten, maar wat ik wel weet is dat Lucia het niet makkelijk had. Zeker niet in de 18^e eeuw, wanneer dit verhaal plaatsvond.

De Renaissance en de Gouden Eeuw in Nederland

De Renaissance

De Renaissance is de tijd na de Middeleeuwen, gelegen tussen 1400 en 1600. De Renaissance staat vooral bekend om de wedergeboorte van de Klassieke kunst en literatuur. Dit kwam omdat ze in deze tijd teksten terugvonden van de Klassieke Oudheden (Grieken en Romeinen), die zorgden voor een vernieuwend wereldbeeld. De mens begon zich te ontwikkelen en zich af te zetten van de kerk. Voortaan zouden ze niet alles meer gaan geloven wat autoriteiten hun beweerden. Ze gingen zelf op onderzoek uit.

Voor meer informatie over het begin van de Renaissance, kun je deze site bezoeken:

http://www.the-artfile.nl/ArtFile/stijlen/renaissance/renaissance.shtml

Architectuur

In Nederland verliep de Renaissance redelijk traag, het begon pas in 1500 en eindigde in 1700. Dit werd ook wel de Gouden Eeuw genoemd, omdat Nederland toen erg rijk werd van alle handel met het buitenland. In de Architectuur werden de gotische bouwstijlen die ze in de Middeleeuwen gebruikten, langzaam vervangen door de renaissancestijl. Kenmerken van deze stijl waren overgenomen vanuit de klassieke oudheid, zoals de zuilen, de gebloemde decoraties en de glas-in-loodramen. Daarnaast ging men, vooral in Amsterdam, trapgevels gebruiken en hoge herenhuizen bouwen.

Als je meer informatie wilt vinden over de architectuur, ga dan naar deze site:

http://www.architectenweb.nl/aweb/archipedia/archipedia.asp?ID=3470

Schilderkunst

Als we kijken naar de schilderkunst, dan zien we een grote verandering. Schilders gingen niet alleen meer  god en christus uitbeelden, maar ook andere figuren, die niet heilig waren. In deze tijd begonnen ze ook olieverf te gebruiken, wat zorgde voor meer nauwkeurigheid en een mooiere schilderkunst. In de afbeelding zie je een schilderij van Jan van Eijk. Typische kenmerken van de Renaissance hierbij zijn de heldere kleuren en de gezichtsuitdrukkingen.

Literatuur

Om ons te verdiepen in de literatuur gaan we het hebben over Jan van der Noot. Hij heeft vele teksten geschreven, zo ook een sonnet:

Sonnet

Waar wilt gij lopen, lief, waar wilt gij toch al lopen?

Gij vliedt van mij, schoon lief, eer gij weet wat ik meine.

Hoe wilt gij mij altijd d’een pijn op d’ander hopen?

Mijn liefde is schoon, lief, gestadig goed en reine.

Waarom vliedt gij van mij? Waar wilt gij toch al lopen?

Mijn liefde t’uwaards is gestadig goed en reine,

dies en wilt mij niet meer d’een pijn op d’ander hopen,

maar blijft staan, lief, vertoeft en verstaat wat ik meine.

Uw schoonheid zuiver maagd en uw goede manieren,

uw wijsheid, uw verstand en uw deugd goedertieren,

uw oogskens schoon en klaar, en uw rein eerbaar wezen,

uw zuiver blondig haar, uw wenkbrauwkens bij dezen,

behagen mij zo wel, dat ik tot alle tijên,

bij u wel wilde zijn, ’t waar’ in vreugd of in lijên.

Een genre wat toen der tijd erg in was, was het dichten. Vele schrijvers dichtten hun teksten en maakte er dichtbundels van. Jan van der Noot is bekend doordat hij de eerste renaissancedichter was die hoge opvattingen had over poëzie. In zijn teksten verwerkte hij vaak mythologie en stukken van de klassieke oudheid.

Voor nog meer informatie over Jan van der Noot, kun je deze site bezoeken:

http://www.literatuurgeschiedenis.nl/lg/goudeneeuw/literatuurgeschiedenis/lgge001.html 

Uit het paradijs – Nelleke Noordervliet

Keuze

Ik heb voor weblogopdracht 3 het boek ‘Uit het paradijs’ gelezen van Nelleke Noordervliet. Dit boek heb ik geleend uit de mediatheek van school. Er was niet echt een specifieke reden dat ik dit boek heb gekozen, maar ik vond het er wel goed uitzien en het sprak me wel aan door de tekst op de achterkant.

Korte samenvatting

Het boek vind ik zelf nogal onduidelijk geschreven, dus sommige delen van het verhaal heb ik niet helemaal doorgekregen. Het verhaal gaat namelijk over een man, David, die denkt zijn moeder te hebben gezien, terwijl die al 30 jaar dood is. Hij zou haar hebben gezien in een auto, vlakbij hun ouderlijke huis. Nu is de vraag of hij paranormaal begaafd is of dat hij hallucinaties krijgt, want hij weet zeker dat zijn moeder niet meer leeft. Elke keer bij het bezoeken van het huis komen er herinneringen van vroeger bij hem op. Over zijn jeugd in Overveen, maar ook over zijn jeugd in België, met zijn stiefvader. Daarnaast denkt hij vaak na over het overlijden van zijn moeder. Hij weet niet hoe het is gebeurt, maar hij is er wel veel mee bezig.

Het thema

Het thema in het boek is moeilijk te verwoorden. Het is een zoektocht naar jezelf en ook wordt er duidelijk gemaakt dat je jeugd een erg belangrijk deel van je leven is. Zo heb ik twee fragmenten uit het boek:

1)     Blz. 55 – Daar beschrijft hij zijn verwardheid en wat hij hiertegen zou kunnen doen. Hier een kort citaat: ‘Ik doe de luxaflex naar beneden en zie het lege vel papier dat klaarligt. Ik wil aan het werk, want werken helpt me altijd aan helderheid, dwars door de dofheid in mijn kop, die aanvoelt alsof de meest nuttige en redelijke kennis eruit is weggelopen. Er is maar één wapen tegen de chaos en dat is het blinkende zwaard van de reden, de logica van de lijn.’

2)     Blz. 75 – Op deze bladzijde denkt hij na over vroeger en over zijn ouders. Hij haalt zijn jeugd erbij in zijn hoofd, terwijl hij erg verward bij zijn ouderlijke huis staat. In het citaat praat hij over zijn moeder. Hier een kort citaat: ‘Waarom moet alles zo’n voor de hand liggende verklaring krijgen? Waarom moest alles een verklaring krijgen? Waarom konden we het verleden niet simpelweg aanvaarden als een plunjebal vol losse handel. Ze wilde weg, omdat ze weg wilde, omdat ze haar leven een film maakte en een heldin moest lijden om het geluk te verwerven, omdat ze rusteloos was, om de witzijden sokken van Jef, om het pluche in de Brusselse bioscoop, uit kinderlijke nieuwsgierigheid, waarom-daarom.’

De hoofdpersoon

De hoofdpersoon uit het boek is David, omdat hij het verhaal vertelt en alles in het boek door zijn ogen wordt bekeken. Hij is niet getrouwd, drinkt veel en is daardoor erg verward. Ook doet hij niet veel moeite voor zichzelf en vind hij het niet erg om te sterven. Als je mij met hem vergelijkt, zie je weinig overeenkomsten. Ik ben natuurlijk ook niet getrouwd, maar ben wel veel socialer dan hem. Hij heeft zijn leven ook niet helemaal op een rijtje, ik wel, om het maar zo te zeggen. Ik vind mezelf dan ook erg anders dan hem. Ik zou dan ook niet snel vrienden met hem zijn.

Het taalgebruik

Het taalgebruik vind ik heel erg moeilijk in dit boek. Ik heb van sommige stukken echt helemaal niks begrepen, door het aparte gebruik van woorden. Bij mijn vorige citaten was al te zien wat voor taal er in het boek wordt gebruikt. Mijn moeder heeft dit boek ook gelezen, en zelfs zij vond het een moeilijk taalgebruik. Zijzelf snapte het wel, maar ze begreep ook dat het heel moeilijk te lezen is voor een vijftienjarige.

Het is best lastig om te beschrijven wat voor soort taal er wordt gebruikt in het boek, maar ik zal het proberen uit te leggen. Het is geschreven in hele lange zinnen, waarin er iets wordt beschreven op een hele gedetailleerde manier. Zo dwaalt de beschrijving eigenlijk weg van het verhaal, en als het verhaal dan weer verdergaat, moet je even terugkoppelen naar hetgene wat toen bezig was.

Hier een kort fragment om het taalgebruik duidelijk te maken:

"Het leven draagt een latex badpak en kan op de schouders van waterskiënde mannen staan, het haar als een banier achter zich aan wapperend; het draagt rouge en lipstick en danst in een strapless toiletje; het heeft aardige ouders en grappige neefjes - het leven ziet fraaie zonsondergangen." (blz. 39)

Dit laat zien wat voor een lange zinnen het boek heeft en wat voor taalgebruik. Naast deze twee dingen, maakt het afdwalen van het verhaal tijdens een beschrijving, dit boek ook moeilijk.

Mijn stemming tijdens het lezen

Ik weet niet goed in welke stemming ik kwam tijdens het lezen van het boek. Ik had ergens wel medelijden met Davids leven en met alle gebeurtenissen, maar ergens voelde ik ook weer niks, omdat ik de tekst soms niet snapte. Ik denk ook echt wel dat het een heel mooi boek is, maar niet voor een vijftienjarige. Voor volwassenen zou dit een heel goed boek kunnen zijn, omdat zij een grote taalschat hebben. Tijdens het lezen vroeg ik me dan ook vaak af wat een woord betekende.

Nu even niet over de taal, maar over het verhaal. Ik heb me heel vaak tijdens het lezen de vraag gesteld: ‘Hoe is Davids moeder overleden?’ en ‘Is David paranormaal begaafd, of waren het hallucinaties?’ Helaas heeft het boek niet duidelijk gemaakt wat het nou uiteindelijk was.

Bij het lezen van het boek heb ik meerdere boodschappen overgekregen. Zo weet ik nu dat je jeugd een heel belangrijke tijd van je leven is en dat het je voor altijd zal achtervolgen. Daarnaast besef ik nu dat niets is wat het lijkt en dat je echt jezelf moet blijven om alles te kunnen begrijpen.

Vergelijking met mijn andere gelezen twee boeken

De andere twee boeken die ik dit jaar voor Nederlands heb moeten lezen zijn ‘De Reünie’ van Simone van der Vlugt en ‘De Donkere Kamer van Damokles’ van Willem Frederik Hermans. Alle drie de boeken zijn heel anders, maar hebben ook weer overeenkomsten. Zo is ‘De Reünie’ een psychische thriller, met geweld, maar ook met veel herinneringen die worden opgehaald. Dat heeft ‘Uit het Paradijs’ ook, maar dan met veel minder geweld. Dit geweld zat weer in het boek ‘De Donkere kamer van Damokles’, namelijk in de oorlog. Wel komt in alle boeken liefde voor. Liefde voor vrienden en familie, maar ook voor de geliefde.

Qua taal zijn alle boeken weer heel verschillend. Dit boek heeft een hele moeilijke taal en opbouw, terwijl ‘De Reünie’ heel goed te lezen was voor mij. Dit is ook gelijk weer een overeenkomst voor het boek ‘De Donkere Kamer van Damokles’, die ook moeilijk was geschreven.

Als ik moest kiezen uit al mijn gelezen boeken, dan koos ik voor ‘De Reünie’ voor beste boek. Ik begreep dit verhaal heel goed en was ook heel blij dat ik het gekozen had. De andere twee boeken waren iets minder mijn stijl, om het maar zo te zeggen.

Vragen

In mijn opdracht stond dat ik twee open vragen moest stellen aan jou als lezer. Als je dit boek zou hebben gelezen en dan met mij een gesprek zou hebben over het boek, wat zou je dan zeggen als ik je vroeg met wie jij het meeste medelijden heb gehad tijdens het boek? En waarom? Ook ben ik benieuwd wat jij, na het lezen van het boek, zou denken over Davids moeder. Denk je dat David paranormaal begaafd is? Of zou je denken dat David gewoon dronken was en hij helemaal niks heeft gezien? Waarom denk je dat?

Ik hoop dat ik een goed verslag heb gemaakt over mijn boek en dat je het ook gaat lezen. Ik raad je wel aan om het te lezen als je een goede taalkennis hebt en goed met je hoofd bij het boek kan blijven. Veel leesplezier!